آزمون مدل خطای دارویی پرستاران براساس مدل خطای انسانی ریزن

چکیده   زمینه و هدف: از شایع ترین خطاهای پزشکی شناخته شده می توان به خطاهای دارویی اشاره کرد. از آنجایی که معیارهای اندازه گیری کارایی یک تئوری در حیطه ی پرستاری، کاربرد آن جهت کمک به تشریح، توصیف یا پیش بینی پدیده و همچنین توانایی آن در هدایت و جهت دهی به عملکرد ها به عنوان یک تئوری موقعیتی می باشد، مطالعه حاضر با هدف آزمون مدل نظری خطای انسانی ریزن در خطاهای دارویی پرستاران انجام شد.   روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – همبستگی در سال 1392، 150 پرستار شاغل در بخش های مختلف بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه ای شامل اطلاعات جمعیت شناسی، ابزار پیچیدگی مراقبت پرستاری والسکوئیز ( velasquez care complexity ) ، پویایی کار سالیر ( salyer work dynamic )، ارتباط پزشک- پرستار گیتل و همکاران ( gittell et al nurse-physician communication )، تعهد کاری مینیک و همکاران ( minick et al work commitment ) ،جو یادگیری روبویک و همکاران ( rybowiak et al learning climate ) و گزارش خطای دارویی ویکفیلد و همکاران ( wakefield et al medication error reporting ) را برای تعیین عوامل فردی و سازمانی مرتبط با خطای دارویی براساس مدل خطای انسانی ریزن تکمیل کردند. برای تحلیل داده از نرم افزار spss نسخه ی 16 و lisrel نسخه 8/8 با روش تحلیل مسیر در سطح معناداری 01/0 استفاده گردید.   یافته ها: اکثریت پرستاران ( 7/44 %) در محدوده ی سنی 40-31 سال قرار داشتند و تجربه ی کاری آنها بین 80/6 ± 10/10 سال بود. شاخصهای برازش مدل (gfi=0.99, rsmea=0.00, = 4.83 rmr=0.65 ,cfi =1) نشان داد که مسیرهای در نظر گرفته شده جهت ارتباط بین متغیرها مناسب پیش بینی شده است. همبستگی بین متغیر جو یادگیری با تعهد کاری با ضریب استاندارد شده (40/0= r) و جو یادگیری با ارتباط پزشک - پرستار با ضریب استاندارد شده (20/0= r ) وجود داشت و بین بقیه متغیرها ارتباط معنی دار ی مشاهده نشد. نتیجه گیری کلی: باتوجه به مدل خطای دارویی پرستاران، تشویق افراد به گزارش خطاها و استفاده از آن به عنوان روشی برای یادگیری خود و همکاران در آینده بسیار کمک کننده است . از سوی دیگر مسئولین با ایجاد جو یادگیری مثبت در سازمان و تعدیل توبیخ و تنبیه برای خطاهای غیرعمدی و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از وقوع مجدد آن در آینده می توانند بسیار اثربخش باشند.